Monument Park 40-45
Eeuwig vuur
Het monument in Park 40-45 is vlak na de oorlog opgericht voor alle gesneuvelden, gefusilleerden en overledenen in Duitse concentratiekampen uit de gemeente Nunspeet. De eerste herdenking vond plaats op 29 augustus 1945 bij een voorlopig monument op de hoek van de Laan en de toenmalige Molenweg (nu Secretaris Boerhoutweg). Dat monument was van wit geschilderd hout met het gemeentewapen (toen gemeente Ermelo). Bovenop brandde het eeuwige vuur. Het stond op een verhevenheid van opgeworpen aarde. Aan de zijkant waren in zilverkleurige letters de woorden Voor onze gevallenen aan gebracht.
Zuil uit puinhopen Nijmegen
In 1948 kwam er een nieuw oorlogsmonument. Het actiecomité voor het nieuwe definitieve monument bestond uit burgemeester H. M. Martens, ds. J. J. van Dijken, Andries Lenstra en Leen Schaap. Er was ƒ 3500 door de burgerij bijeengebracht. Via de directeur Gemeentewerken in Nijmegen was een zuil gekregen afkomstig uit de puinhopen van het bombardement op deze stad. Architect Jac Burger zorgde voor de vormgeving. De plaat met de namen was afkomstig van Edelsmeed- en Penning v/h Kon. Begeer te Voorschoten. Het monument werd onthuld door L.D.(Leen) Schaap, een voorman uit het verzet in de oorlog. In april 1967 werd het monument verplaatst naar wat men toen noemde de ‘tuin van Frowein’. Deze tuin was aangetrokken bij het park. Het was wethouder Jaap Hiddink die op die gedachte was gekomen. Het was een rustiger plek dan de drukke hoek Laan / Molenweg. Het was eveneens het idee van Hiddink om het park de naam Park 40-45 te geven. Het onderhoud van het monument werd sinds 1945 op eigen kosten verzorgd door Leen Schaap als voorzitter van de Nederlandse vereniging van ex-politieke gevangenen, afdeling Nunspeet. Op 2 maart 1970 schreef het bestuur van die afdeling een brief aan de gemeente met het verzoek om beheer en onderhoud over te nemen. Schaap was niet meer in staat zelf de zorg er aan te besteden die vereist was voor een goed onderhoud. De gemeenteraad besloot op 7 april 1970 het onderhoud over te nemen. In 1989 werd de naamplaat gewijzigd en werden de namen van de in Indië gesneuvelde Nunspeters ook opgenomen.
Twintig namen en verhalen
Het monument is een afgeknotte zuil van Beierse graniet met op de zuil een plaquette van zwart natuursteen, een reliëf van een brandende fakkel en een gedenkplaatje aangebracht. Op de plaquette staan de namen van 20 gesneuvelde militairen, gefusilleerde burgers, overledenen in Duitse concentratiekampen en gesneuvelde militairen in Nederlands-Indië. Maar in werkelijkheid zijn dit er veel meer; daarom wordt er gewerkt aan een nieuw monument waar alle 133 vanwege de oorlog overleden uit Nunspeet afkomstige slachtoffers op staan. Elk jaar begint op 4 mei de ‘stille tocht’ bij dit monument en gaat dan naar het verzetsmonument op de begraafplaats Nunspeet-Oost.
Er staan nu 20 namen als volgt op de plaquette vermeld:
Gesneuveld
G. Hagen 20 jr. mei 1940
T. Hagen 21 jr. mei 1940
F. Couperus 32 jr. 1940
Gefusilleerd
M. J. v.d. Wolf 34 jr. 02-08-1944
D. Vierhout 48 jr. 07-10-1944
D. D. Bakker 65 jr. 02-03-1945
P. B. J. IJzerman 49 jr, 02-03-1945
A. A. IJzerman 19 jr. 02-03-1945
H. J. Baar 20 jr. 02-03-1945
H. Franken 23 jr. 04-03-1945
H. Klein 58 jr. 12-04-1945
Overleden in Duitse concentratiekampen
H. Smienk 42 jr. 09-11-1944
H. Esselink 32 jr. 24-12-1944
F. Visser 31 jr. 1944
G. A. Lenstra 38 jr. 06-03-1945
A. Hiddink 27 jr. 18-11-1944 (naam niet op monument)
Gesneuveld in Nederlands-Indië
E. M. W. Bopp 34 jr. 11-08-1942
C. Meloen 21 jr . 24-02-1947
K. de Mots 21 jr. 27-02-1949
W. Stronkhorst 24 jr. 16-03-1946
